ORANJESTAD – Het Lar-Hof op Aruba heeft gisteren een uitspraak gedaan die grote gevolgen heeft voor hoe de overheid omgaat met ‘fictieve weigeringen’. Werd voorheen de minister opgedragen om in een bepaalde periode alsnog te beschikken op een vergunningsaanvraag, vanaf deze uitspraak kan de rechter ook kiezen om meteen over te gaan tot inhoudelijke behandeling van de fictieve weigering.

Fictieve weigeringen verwijzen naar situaties waarin de overheid niet op tijd reageert op een verzoek of bezwaar van een burger. Als iemand bijvoorbeeld een aanvraag doet voor een vergunning of bezwaar maakt tegen een beslissing, moet de overheid binnen een bepaalde termijn reageren. Als de overheid dat niet doet en er geen officiële afwijzing wordt gegeven, wordt dit een fictieve weigering genoemd.

Anders dan in Curaçao en Sint-Maarten, wordt de fictieve weigering op Aruba gezien als een afwijzende beschikking. Om die reden oordeelt de rechter nu dat een bezwaar meteen inhoudelijk kan worden behandeld. 

Parkietenbos

Deze uitspraak komt voort uit de vastberadenheid van Anouk Balentina, een milieuactiviste en buurtbewoner van de Parkietenbos landfill. Zij vond dat de uitgegeven vergunning voor een verbrandingsoven in Parkietenbos niet genoeg rekening hield met de belangen van de buurtbewoners, zoals het recht op een gezonde leefomgeving. 

Nadat de overheid een vergunning had verleend, heeft Balentina bezwaar gemaakt op basis van de Landsverordening administratieve rechtspraak (Lar).

De milieuactiviste wilde dat het Lar-Hof een uitspraak zou doen over de handelswijze van de rechter in eerste aanleg, waarbij zij vond dat de rechter de zaak wel inhoudelijk had moeten behandelen. En ze kreeg gelijk.

Vrijheid

Het Hof zegt dat een rechter veel vrijheid heeft bij een uitspraak en de overheid kan opdragen om inhoudelijk te beslissen over het bezwaar. 

Ook mag de rechter de zaak inhoudelijk behandelen. Het Hof benadrukt dat toekomstige rechters hun beslissingen goed moeten motiveren en geeft ook tips voor het nemen van beslissingen.

Deze Lar Hof-uitspraak verandert hoe Arubaanse Lar-rechters omgaan met fictieve weigeringen. Burgers kunnen nu controleren of rechters zich aan de aanwijzingen van het Hof houden. Als dat niet gebeurt, kunnen ze om een oordeel van het Lar-Hof vragen. Dit zorgt ervoor dat alle Lar-rechters in eerste aanleg van Aruba scherp blijven.

Rechters moeten nu beter motiveren en ook inhoudelijk beoordelen. Balentina heeft gezorgd voor duidelijke regels die Arubaanse burgers helpen in Lar-zaken.

Verbrandingsoven

De behandeling van het beroep over de later genomen inhoudelijke beslissing in de zaak van de verbrandingsoven zal naar verwachting in september plaatsvinden.