ORANJESTAD – Achter de façade van paradijselijke witte stranden en een glinsterende, turquoise-blauwe zee, worstelt Aruba als ‘one happy island’ met een ernstige crisis. Het onverzadigbare en ongecontroleerde tempo van hotelbouw, een gebrekkig afvalbeheer en een tekort aan handhaving hebben een groeiende impact op het leven, het welzijn van de inwoners en het milieu van Aruba. 

Terwijl andere eilanden in het Koninkrijk der Nederlanden proactieve stappen nemen om hun milieu en leefbaarheid te waarborgen, blijft Aruba, volgens Juriste en activiste Anouk Balentien, gevangen in een web van kostbare juridische procedures. 

Toerisme mag dan Aruba’s grootste economische pijler zijn, maar tegen welke prijs? 

Door Anouk Balentina

In plaats van het implementeren van duurzame en vooruitstrevende maatregelen, blijft de Arubaanse overheid liever verstrikt in een web van kostbare en tijdrovende juridische procedures, bestaande uit aanhoudende rechtszaken, dure advocatenkosten en het betalen van dwangsommen. 

In schril contrast met andere eilanden binnen het Koninkrijk der Nederlanden, lijkt Aruba achter te blijven in het nemen van proactieve stappen om het milieu en de leefbaarheid voor haar burgers te waarborgen.

In Curaçao maakt men gebruik van moderne technologie, in de vorm van e-noses, om stankoverlast actief te monitoren. Deze aanpak helpt de leefomgeving te verbeteren en stelt een voorbeeld op het gebied van milieubeheer.

In Bonaire, wordt diepgaand vervolgonderzoek verricht naar emissies van de vuilverbrandingsoven op landfill Lagun en zolang er geen zekerheid voor mens en milieu is, blijft de oven uit. 

In Sint-Maarten, ondernam de overheid direct maatregelen om inwoners veilig te verplaatsen uit de overlast van de landfill. 

Prijs

De vernietiging van onze natuurlijke hulpbronnen en schade aan ons milieu gebeurt onder het mom dat toerisme onze belangrijkste economische pilaar is. Maar wie betaalt de prijs? 

Het toenemende toerisme op Aruba zorgt voor een vicieuze cirkel. Meer toeristen belasten onze natuurlijke hulpbronnen en veroorzaken meer afval. Dit heeft directe gevolgen voor het leefmilieu en hiermede de gezondheid, mede verergerd door gebrekkig afvalbeheer. 

Buurtbewoners rond de vuilstortplaats Parkietenbos worden continue blootgesteld aan toxische emissies door het verbranden van gevaarlijk afval, waaronder rioolslib -voornamelijk afkomstig van toeristen-, met alle gevolgen van dien op hun levenskwaliteit en gezondheid. 

Ondanks herhaalde verzoeken, weigert de overheid een onderzoek te starten naar de gezondheidseffecten van deze afvalverbranding op de buurtbewoners. Dezelfde minister, belast met toerisme is toevallig ook met volksgezondheid belast. Dit conflict versterkt de verontrustende trend waarbij toerisme boven alles wordt gesteld. 

Bouw

Vergunningen voor bouw en exploitatie worden als pepernoten uitgegeven, zogenaamd onder voorwaarden ter bescherming van onze natuurlijke hulpbronnen, milieu en gezondheid. 

Echter, effectief toezicht op en handhaving van deze voorwaarden blijft (doelbewust) achterwege. Ook een tekort aan interdepartementale samenwerking leidt tot een situatie waarin regels slechts op papier bestaan, maar in de praktijk worden genegeerd. Het gebrek aan effectief toezicht maakt het gemakkelijk voor exploitanten om regels te omzeilen en draagt bij aan de voortdurende aantasting van het milieu, gezondheid en natuurlijke hulpbronnen.

Onze publieke middelen zouden veel efficiënter worden gebruikt als ze werden besteed aan bijvoorbeeld preventiemaatregelen, het onderzoeken en implementeren van duurzame oplossingen waarbij kwaliteit voor kwantiteit gaat, toezicht en handhaving alsook introductie van milieuwetten ter waarborging van milieu en de mensenrechten van de Arubaanse burger. 

De verspilling van publieke middelen aan niet-duurzame strategieën, gekoppeld aan wanbeleid, verergert de toch al precaire situatie voor de Arubaanse burger, die hierdoor rechtstreeks getroffen wordt. 

Ook de passiviteit hierbij van de statenleden is verontrustend en roept vragen op over hun inzet voor de belangen van de bevolking. Waarvoor worden zij betaald? Deze ontoereikende inzet van de Arubaanse overheid en ons parlement om ons leefmilieu te beschermen, getuigt van verkeerde prioriteiten.

Duurzaam

Het is hoog tijd dat de Arubaanse overheid op een eerlijke en duurzame manier handelt, met inachtneming van de langetermijneffecten hiervan. Een eerlijke verdeling van welvaart, duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen en respect voor het milieu en de rechten van burgers zijn essentiële aspecten van goed bestuur. 

We kunnen niet langer blijven schuilen achter de glinsterende façade van Aruba als toeristisch paradijs terwijl wij, burgers, de zware last blijven dragen. Het paradijselijke beeld wordt zelfs voor toeristen ontsierd door onmiskenbare tekenen van wanbestuur. 

De noodklok luidt voor de Arubaanse overheid om duurzame actie te ondernemen, ten behoeve van mensenrechten, het milieu en de toekomst van het eiland als een daadwerkelijk ‘happy island’ – niet alleen voor de toeristen, maar ook voor de Arubaanse burgers. 

De prijs van het paradijs is te hoog als deze ten koste gaat van de lokale bevolking en hun leefomgeving. We moeten de echte kosten van onze ontwikkeling en de prijs van onze ‘vooruitgang’ onder ogen zien en streven naar een duurzamere en gezondere toekomst voor alle inwoners van Aruba. We moeten eisen dat ons leefmilieu niet langer wordt opgeofferd voor korte termijn (persoonlijke) economische winsten.

Auteur

Anouk Balentina is geboren en getogen in Aruba. Zij is certified legislative lawyer en heeft ruim zeventien jaar werkervaring als jurist binnen de overheid op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling, milieu en infrastructuur. 

Thans is zij als juriste werkzaam bij de Arubaanse overheid op het gebied van vrouwenrechten. Daarnaast vecht zij, als burger, in haar vrije tijd in het algemeen voor de bescherming van de mensenrechten in het kader van natuur- en milieuvervuiling van Aruba, zij is tevens milieuactiviste.

Anouk uit zich onder meer door middel van een scherpe pen, zowel populair als wetenschappelijk en schrijft op persoonlijke titel.