Analyse: Landspakket cruciaal voor hervormingen op Aruba
ORANJESTAD – Volgens journalist Tito Laclé van NoticiaCla is het onwaarschijnlijk dat het volgende kabinet van Aruba de ambitieuze hervormingen die tijdens de verkiezingscampagne worden beloofd, zelfstandig kan realiseren. Veel van deze beloofde hervormingen, zoals het verlagen van kosten voor levensonderhoud, reorganisatie van de overheid en versterking van publieke diensten, maken namelijk al deel uit van de afspraken in het Landspakket met Nederland.
De partijen die tijdens de campagne pleiten voor hervormingen zonder steun van Nederland, lopen volgens Laclé tegen grote obstakels aan. Het Landspakket biedt financiële hulp en expertise vanuit Nederland, bijvoorbeeld voor hervormingen in belastingen, arbeidsmarktaanpak en overheidsfinanciën. Zonder deze steun zouden de hervormingen niet alleen vertraging oplopen, maar ook duurder uitvallen door hogere rentetarieven en wegvallende financiële en inhoudelijke ondersteuning.
Risico’s
Als een nieuw kabinet ervoor kiest het Landspakket en de daarbij horende hervormingen te annuleren, zijn de gevolgen volgens Laclé ernstig. De financiële hulp stopt, expertise verdwijnt, en de relatie met Nederland verslechtert. Bestaande schulden, zoals de COVID-leningen, kunnen niet langer tegen lage rentes worden geherfinancierd. Tegelijkertijd zouden partijen die het Landspakket afwijzen, moeten uitleggen hoe zij dezelfde hervormingen kunnen uitvoeren zonder extra middelen of capaciteiten.
De hervormingen die tijdens de campagne worden genoemd, zoals betere zorg, lagere belastingen en versterking van de arbeidsmarkt, zijn niet nieuw. Deze staan al in de uitvoeringsagenda van het Landspakket, maar politieke verdeeldheid bemoeilijkt de voortgang. Partijen die claimen deze veranderingen zelf te kunnen realiseren, wekken volgens Laclé verwachtingen die mogelijk niet waargemaakt kunnen worden.
Politieke verantwoordelijkheid
Laclé waarschuwt dat politici die het Landspakket afwijzen, niet alleen de relatie met Nederland op het spel zetten, maar ook het vertrouwen van de kiezer riskeren. Beloftes die niet haalbaar blijken, kunnen leiden tot teleurstelling bij de bevolking en een zwakkere positie van Aruba binnen het Koninkrijk.