ORANJESTAD – De recente overstap van het Maestro-betaalsysteem naar Mastercard in Aruba veroorzaakt grote zorgen onder lokale ondernemers. Dat stelt de Arubaanse jurist Lincoln D. Gomez. Volgens Comerciante Uni di Aruba (CUA), onder leiding van Frans Ponson, zijn de gevolgen van deze verandering duidelijk: hogere kosten voor ondernemers en een dreigende kettingreactie van prijsstijgingen die de hele bevolking zullen raken.

Tot voor kort verliepen pinbetalingen in Aruba via het Maestro-platform, dat geen extra transactiekosten met zich meebracht voor ondernemers. De overstap naar Mastercard heeft daar verandering in gebracht. Het nieuwe systeem rekent ondernemers nu een percentage per transactie, vergelijkbaar met creditcardkosten. Dit zorgt voor een aanzienlijke financiële last, vooral voor kleine bedrijven die werken met smalle marges, aldus Gomez.

Wat de situatie extra gecompliceerd maakt, is dat ondernemers wettelijk verboden zijn om deze kosten door te berekenen aan klanten. Terwijl in andere landen, zoals de Verenigde Staten, borden in winkels klanten informeren over toeslagen voor kaartbetalingen, hebben Arubaanse ondernemers niet die vrijheid. Dit maakt dat zij alle bijkomende kosten volledig zelf moeten dragen.

Banken en overheid

Volgens CUA wijzen lokale banken met beschuldigende vinger naar Mastercard, maar profiteren zij zelf ook van de hogere kosten. Banken ontvangen een percentage van iedere transactie, waardoor zij financieel voordeel halen uit de nieuwe situatie. Daarnaast int de overheid belastingen op buitenlandse transacties, waardoor ook zij meedeelt in de opbrengsten van het nieuwe betaalsysteem.

Ondanks een conceptwet van de Centrale Bank van Aruba, die de kosten voor ondernemers zou reguleren, bleef actie van de voormalige minister van Financiën uit. Het wetsvoorstel bereikte nooit het parlement, waardoor ondernemers en consumenten onbeschermd blijven tegen deze kostenstijgingen.

AFTA

Ook de rol van de Aruba Fair Trade Authority (AFTA) ligt onder vuur. Deze instantie, die is opgericht om eerlijke concurrentie en bescherming van bedrijven te bevorderen, heeft zich niet uitgesproken over de problematiek. Volgens ondernemers laat AFTA hen in de steek, waardoor de strijd tegen de machtige financiële instellingen extra moeilijk wordt.

De gevolgen van de nieuwe regels zijn al zichtbaar, zegt Gomez. Veel ondernemers hebben hun prijzen verhoogd om de extra kosten te compenseren, wat direct bijdraagt aan inflatie. Sommigen accepteren geen pinbetalingen meer, terwijl anderen overwegen om een toeslag te rekenen aan klanten, ondanks het risico dat banken hun diensten beëindigen. Voor consumenten betekent dit verlies aan koopkracht, omdat elke florin op hun rekening minder waard wordt door verborgen kosten.

Buitenland

In landen zoals de Verenigde Staten en de Europese Unie zijn er maatregelen genomen om ondernemers te beschermen tegen buitensporige kosten. In de VS kunnen ondernemers duidelijk maken welke toeslagen gelden voor kaartbetalingen. In de EU zijn er bovendien limieten vastgesteld voor de kosten die betaalplatforms zoals Mastercard mogen rekenen. Deze aanpak biedt transparantie en voorkomt dat ondernemers de volledige kosten moeten dragen.

India biedt nog een ander inspirerend voorbeeld. Daar heeft de Reserve Bank of India het Unified Payment Interface (UPI) ontwikkeld, een laagdrempelig digitaal betalingssysteem. UPI stelt consumenten en ondernemers in staat om zonder hoge kosten geld over te maken. Het succes van dit systeem heeft niet alleen de afhankelijkheid van internationale betaalsystemen verminderd, maar ook economische groei gestimuleerd.

Oproep

Aruba staat op een kruispunt, stelt Gomez. “Zonder ingrijpen zullen ondernemers en consumenten de dupe blijven van een oneerlijk systeem dat banken, de overheid en internationale financiële spelers bevoordeelt.” CUA pleit voor de snelle invoering van regelgeving die transparantie en eerlijkheid in het betaalsysteem brengt. Daarnaast ziet de organisatie kansen in het ontwikkelen van een lokaal alternatief zoals de Centrale Bank van Aruba’s I-Pago, dat de afhankelijkheid van internationale platforms kan verminderen.