DEN HAAG – Diverse bijstandsprojecten die in het kader van de Venezuela-crisis op Aruba zijn uitgevoerd, hebben hun doel nauwelijks bereikt. Dit blijkt uit een evaluatie van de effectiviteit van deze projecten, waarvoor bijna €1,7 miljoen werd uitgetrokken. De resultaten laten zien dat de impact van de initiatieven op gebieden zoals onderwijs, opvang van slachtoffers, irregulier werk, rechtshandhaving en gezondheidszorg beperkt is gebleven.

In 2019 stelde het kabinet bijna €24 miljoen beschikbaar voor hulp aan Aruba en Curaçao, in reactie op de Venezuela-crisis. Van dit bedrag werd €1,7 miljoen toegewezen aan diverse bijstandsprojecten op Aruba. Deze projecten waren gericht op onderwijs, opvang van slachtoffers van mensenhandel en huiselijk geweld, inventarisatie van het irreguliere circuit, rechtshandhaving en gezondheidszorg. De verantwoordelijkheid voor deze bestedingen lag bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), terwijl het Bureau Rampenbestrijding Aruba (BRA) toezicht hield op de uitvoering van de meeste projecten.

Onderwijs

De financiering van diverse voorzieningen maakte het mogelijk dat anderstalige kinderen konden instromen in het reguliere onderwijs. Kinderen vanaf negen jaar konden deelnemen aan onderwijsprogramma’s in het Engels en Spaans.

Maar er zijn geen cijfers beschikbaar over de mate waarin anderstalige kinderen van dit aanbod gebruik hebben gemaakt. Het project was effectief in het creëren van aanbod, maar de mate van gebruik door de doelgroep kon niet worden gekwantificeerd.

Opvang Slachtoffers

Het vergroten van de capaciteit van vrouwenopvang en het realiseren van mannenopvang moesten de bescherming van slachtoffers van mensenhandel, mensensmokkel en huiselijk geweld verbeteren.

De uitbreiding van de vrouwenopvang is gerealiseerd, maar financiële middelen voor beheer ontbreken, waardoor niet alle extra kamers in gebruik zijn.

De mannenopvang is wel fysiek gerealiseerd, maar wordt door hetzelfde probleem nog niet gebruikt. Dit deelproject was deels effectief voor vrouwenopvang en niet effectief voor mannenopvang.

Inventarisatie ongedocumenteerd circuit

Door een registratiesysteem te bouwen en de wet aan te passen zodat gegevens ingevoerd mogen worden, wilde men beter zicht krijgen op illegale arbeid en arbeidsuitbuiting.

Hoewel een registratiesysteem is geïmplementeerd en een pilot is uitgevoerd, is de noodzakelijke wetsaanpassing nog niet doorgevoerd. Hierdoor mag het systeem nog niet systematisch gebruikt worden en draagt het (nog) niet bij aan betere naleving van de wet. Dit project was niet effectief.

Rechtshandhaving

Met de renovatie en realisatie van extra politie- en detentiecellen moest de druk op de detentiecapaciteit worden verlicht.

Extra cellen werden gerealiseerd in het politiebureau van San Nicolas en vijf uitgebrande cellen in het KIA werden hersteld.

Hoewel dit project effectief was, is de bijdrage vermoedelijk gering vanwege het structurele cellentekort op Aruba.

Gezondheidszorg

Door ongedocumenteerde migranten gratis vaccins aan te bieden en hen voorlichting te geven, werd beoogd de vaccinatiegraad onder deze doelgroep te verhogen.

Vaccins zijn beschikbaar gesteld, maar het is onduidelijk of specifieke campagnes op deze doelgroep zijn gevoerd. Dit project was effectief, maar de mate waarin kon niet worden becijferd.

Conclusie

De doelmatigheid van de ‘diverse bijstandsprojecten Aruba’ kon in algemene zin niet goed worden beoordeeld, omdat de effectiviteit van de projecten niet gekwantificeerd kon worden. Wel kan geconcludeerd worden dat de projectorganisatie vermoedelijk doelmatig was doordat BZK het operationele projectleiderschap en toezicht bij lokale partijen (BRA en CEDE) had belegd.

Hierdoor kon snel worden ingespeeld op lokale ontwikkelingen en werd voorkomen dat onnodig tijd en middelen verloren gingen. Desondanks blijft de algehele effectiviteit van de projecten twijfelachtig, wat vraagt om herziening van de aanpak voor toekomstige bijstandsinitiatieven.

• lees hier het hele rapport