Op 15 juli 2024 bracht de juridische wereld twee spraakmakende uitspraken. De Hoge Raad bekrachtigde het recht op homohuwelijken in Aruba en Curaçao, ondanks tegenstand van lokale regeringen. Later veroordeelde het Gemeenschappelijk Hof voormalig minister en huidig senator Benny Sevinger van Aruba wegens corruptie, waarbij zijn straf aanzienlijk werd verzwaard. Deze uitspraken benadrukken de rol van een onafhankelijk en rechtvaardig rechtsstelsel. Lincoln D. Gomez, LL.M., biedt een gedetailleerd overzicht van deze juridische ontwikkelingen.

door | R Lincoln D. Gomez, LL.M.

Afgelopen vrijdag was een bijzondere dag in “juridisch land”. We begonnen de dag om 09:00 uur lokale tijd met een baanbrekende uitspraak van de Hoge Raad over homohuwelijken. Het vonnis werd wereldwijd gestreamd. Nadat de advocaten in Den Haag klaar waren met hun high-fives, en ik mijn commentaar had gegeven op het lokale nieuwsprogramma “Enfoke” rond 13:00 uur, gingen de camera’s weer aan. 

Deze keer kwam de uitzending van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, Sint Maarten en de BES-eilanden. De voorzitter van het Gemeenschappelijk Hof vat de beslissingen samen in een andere spraakmakende zaak. 

Dit ging niet over gelijkheid en mensenrechten, maar over corruptie van ambtenaren die hiervan profiteerden en witwaspraktijken. Een voormalige minister van Infrastructuur, momenteel lid van het parlement van Aruba, zag zijn gevangenisstraf verviervoudigen doordat het Gemeenschappelijk Hof meer veroordelingen toevoegde aan de aanklachten van het Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba. Ik geef u een overzicht van beide beslissingen in mijn column van deze week. 

Gelijkheid

Eerder deze maand stuurde de Hoge Raad vriendelijk een uitnodiging naar de media en het publiek, waarin werd aangekondigd dat de rechtbank op 12 juni 2024 om 09:00 uur lokale tijd uitspraak zou doen over de zaken van het homohuwelijk in Aruba en Curaçao. 

We werden geïnformeerd dat de rechtbank de beslissing live zou streamen. Livestreaming wordt steeds vaker gebruikt bij spraakmakende zaken. Uit die kennisgeving maakte ik op dat de zaak niet zou worden behandeld als een zogenaamde “artikel 81 R.O.”, wat neerkomt op een verwerping van het beroep wegens gebrek aan inhoud. Alle andere opties bleven open. 

In mijn eerdere columns over dit onderwerp had ik al voorspeld dat de Hoge Raad de beslissing van het Gemeenschappelijk Hof in zowel de zaken van Aruba als Curaçao zou bevestigen.

Beslissing

En inderdaad, dat is wat er gebeurde. De Hoge Raad verwierp het beroep van de (anti-homohuwelijk) regeringen van Aruba onder leiding van premier Evelyn Wever en Gilmar Pisas van Curaçao. De Hoge Raad bevestigde dat het uitsluiten van homohuwelijken in strijd was met de respectieve grondwetten en als discriminerend werd beschouwd. 

De anti-homohuwelijk-partijen betwisten ironisch genoeg de discriminerende aard van de huwelijksartikelen in ons Burgerlijk Wetboek niet. Toch verzetten zij zich tegen de beslissing van het Gemeenschappelijk Hof om homohuwelijken toe te staan. 

Onze vrienden, de politici, namen natuurlijk deze tegenstrijdige standpunten in om geen enkel deel van de kiezerspopulatie te vervreemden. Beide regeringen synchroniseerden hun juridische strategie om het beroep te rechtvaardigen en beweerden dat het Gemeenschappelijk Hof te ver was gegaan en op de “wetgevende stoel” had gezeten. 

De regeringen voerden aan dat het Gemeenschappelijk Hof in de “rechterlijke stoel” had moeten blijven en deze kwestie aan de wetgevers had moeten overlaten. Gezien de solide redenering die het Gemeenschappelijk Hof gebruikte om zijn tussenkomst te rechtvaardigen, was dit argument gedoemd te mislukken.

Ironisch genoeg manoeuvreerden in Aruba de regering en haar vertegenwoordigers in de senaat zodanig dat het wetsvoorstel om het homohuwelijk in de wet op te nemen mislukte door een “hangende senaat”. 

Om dit te bereiken liep een senator, Shailiny Tromp Lee, behorend tot de regeringspartij, tweemaal uit de senaat tijdens de stemming, waardoor het voorstel eindigde in een gelijkspel met tien stemmen voor en tien stemmen tegen! 

De strategie was duidelijk: ze zouden het voorstel niet in de wet stemmen, noch zouden ze het verwerpen. Het was duidelijk dat de regering en de senaat een juridische leemte wilden creëren voor homoparen en daarmee de bestaande situatie wilden handhaven. 

Ondanks al dit politieke gemanoeuvreer door de MEP, door de AVP-partij onder leiding van Mike Eman en bepaalde religieuze groepen onder leiding van pastor Daal. Eman stemde ook tegen het wetsvoorstel voor homohuwelijk. 

Uiteindelijk zegevierde het recht, en de hoogste rechtbank in ons Koninkrijk gaf het laatste woord en het groene licht, waardoor de weg werd vrijgemaakt voor homohuwelijken vanaf 09:00 uur lokale tijd op 12 juli 2024. Liefde en gerechtigheid hebben gezegevierd!

Het zal enkele weken duren voordat de eerste homohuwelijken daadwerkelijk kunnen plaatsvinden vanwege de huidige wachttijden bij het burgerlijk kantoor. Ter verduidelijking: dezelfde wachttijden gelden voor huwelijken voor paren van verschillend geslacht. Geen commentaar werd gehoord van pastor Daal en zijn samenzweerders.

Senator Dos Santos

Deze tamelijk onbekende senator was het blijkbaar niet eens met mijn juridische analyse van de zaak en koos er, ondanks zijn juridische opleiding en ondanks het feit dat ik hem nooit in mijn artikelen heb genoemd, voor om een persoonlijke aanval op mij te lanceren. 

Hij gebruikte een zogenaamde argumentum ad hominem. Hij had de brutaliteit om mijn rechtendiploma’s in twijfel te trekken en zelfs te betwijfelen of ik tijdens mijn rechtenstudie wel had opgelet. Aan hem zeg ik: uw argumenten zijn door de Hoge Raad weerlegd. Mijn laatste woorden aan hem: Aquila non captat muscas.

Pastor Frank Daal

Frank Daal, de felle tegenstander van het homohuwelijk, speelde een interessante rol. Hij vocht fel tegen homohuwelijken ondanks dat hij in dienst was of in dienst was van het Amerikaanse bedrijf Seven Seas Water, dat deel uitmaakt van de Morgan Stanley Infrastructure Partners en een strikt pro-Pride bedrijfsfilosofie volgt. Seven Seas tekende onlangs een tienjarig contract met Aruba.

Na het vonnis en in het licht van het verlies dat hij leed en de (zogenaamde) 18.000 handtekeningen die hij verzamelde, ging hij verder met het demoniseren van de Hoge Raad en de Nederlanders. Dit toont een totaal gebrek aan respect voor onze rechterlijke macht.

Zijn positie in deze kwestie is op zijn minst twijfelachtig. Ik vraag me af of zijn werkgever, Seven Seas Water of de eigenaar Morgan Stanley, deze anti-homorechten en discriminerende praktijken goedkeurt of ondersteunt? 

Een andere vraag die ik stel: keurt Seven Seas Water de spot die hij heeft gemaakt van de hoogste rechtbank in het Koninkrijk der Nederlanden goed? We moeten Seven Seas Water om commentaar vragen, vindt u ook niet?

Ik wil een groot compliment geven aan de Pride-stichtingen die deze mensenrechtenzaak met vastberadenheid en veerkracht hebben gevochten. Ze hebben alle reden om trots te zijn op hun juridische team, waaronder de Arubaanse advocaat David Wever, Esq., de Curaçaose advocaat Mirto Murray van Murray Attorneys en het Nederlandse juridische team onder leiding van Freek Vermeulen en zijn collega’s David den Blaauwen en Aalt Colenbrander en zijn firma NautaDutilh. Ik groet deze gewaardeerde collega’s voor hun werk en toewijding aan deze zaak.

Corruptie

De corruptiezaak was gericht op voormalig minister van Infrastructuur en huidig lid van de Senaat Benny Sevinger, een van de tien stemmen voor het wetsvoorstel homohuwelijk. Ik heb deze zaak eerder behandeld. Bij een andere gelegenheid vergeleek ik deze zaak met een Nederlandse zaak.

Het gerecht in eerste aanleg van Aruba sprak Sevinger vrij van verschillende aanklachten en bevond hem schuldig aan lichtere aanklachten. Dit resulteerde in een gevangenisstraf van 12 maanden, waarvan zes voorwaardelijk. De resterende zes maanden gevangenisstraf zouden wettelijk met een derde worden verminderd, waardoor een gevangenisstraf van zes maanden min ongeveer drie maanden die hij in voorarrest had doorgebracht, overbleef. De netto gevangenisstraf zou drie maanden bedragen. 

Toegegeven, zelfs deze netto veroordeling van drie maanden zou zijn politieke carrière en zijn voorrecht om een openbaar ambt te bekleden of te vervullen hebben beïnvloed. Inderdaad, het is meer dan wat actieve en beroemde politici zouden hopen. 

Het beroep bracht de hele zaak ter beoordeling door het Gemeenschappelijk Hof. Zoals ik in een eerder artikel over dit onderwerp opmerkte, had dit inherente risico’s, vooral omdat de veroordeling door het gerecht in eerste aanleg een of meer inconsistenties leek te bevatten. Een best-case scenario zou een volledige vrijspraak zijn geweest, wat hem zou hebben hersteld als een eerlijke politicus die ten onrechte werd vervolgd en de weg zou hebben geëffend voor herverkiezing.

De uitkomst was geheel anders. Het Gemeenschappelijk Hof vond hem schuldig aan zwaardere aanklachten, wat resulteerde in een veel hogere gevangenisstraf. Het Gemeenschappelijk Hof verviervoudigde (4x) zijn straf tot achtenveertig maanden, wat resulteerde in een netto gevangenisstraf van iets minder dan dertig maanden – een bijna tienvoudige toename.

Dit is een bittere pil om te slikken voor elke verdachte. Toch stuurde het Gemeenschappelijk Hof een krachtig signaal naar politici dat machtsmisbruik, vriendjespolitiek en corruptie door gekozen functionarissen absoluut onaanvaardbaar zijn, omdat dergelijke acties onze democratie en het publieke vertrouwen in gekozen functionarissen ondermijnen. In een eerste publieke verklaring uitte Sevinger zijn ontevredenheid over het juridische proces en beschuldigde hij het Openbaar Ministerie en de huidige regering van corruptie.

De Rechtspraak

Als advocaat ben ik het misschien niet altijd eens met het Openbaar Ministerie, maar ik vind dergelijke beschuldigingen ongegrond en misplaatst. Ons rechtssysteem is gebaseerd op de onpartijdigheid van zowel het Openbaar Ministerie als ons Gemeenschappelijk Hof. 

Het Openbaar Ministerie van corruptie beschuldigen zonder enige feiten ter ondersteuning en beweren dat het Gemeenschappelijk Hof niet onpartijdig was, lijkt een stap te ver en ondermijnt verder het publieke vertrouwen in ons rechtssysteem. Een vertrouwen dat gekozen functionarissen hebben gezworen te handhaven, zelfs als de uitkomst teleurstellend is. 

Dit doet me denken aan het beroemde schilderij van Gottfried Helnwein, “Boulevard of Broken Dreams”, waarop James Dean te zien is die ’s nachts over een verlaten straat loopt met Marilyn Monroe, Humphrey Bogart en Elvis Presley. Het schilderij roept een gevoel van verloren dromen en isolatie op, wat de moeilijke levens van deze culturele iconen weerspiegelt. 

In het licht van de uitkomst wens ik Sevinger kracht en wijsheid in het omgaan met de uitkomst van deze zaak. Hoe teleurstellend voor hem ook, we moeten het vertrouwen in onze rechtspraak niet verliezen, die ons als gemeenschap in een democratie wil beschermen. Een democratie gekozen door het volk en voor het volk.

Afsluiting

Het was inderdaad een drukke vrijdag voor onze rechtbanken. De president van de Hoge Raad benadrukte dat het de Hoge Raad voor ons Koninkrijk is, niet alleen door te beslissen over de zaak van het homohuwelijk, maar ook door de aanwezigen in de rechtszaal in ons moedertaal Papiaments toe te spreken en degenen die via de livestream volgden.

Ons Gemeenschappelijk Hof voerde ook de taak uit door de zaak-Sevinger te herzien en uitspraak te doen. Aangezien deze beslissing nog steeds kan worden aangevochten bij de Hoge Raad, kan Sevinger besluiten om in de Senaat te blijven voor zijn resterende termijn die eindigt in september 2025, waarschijnlijk voordat de Hoge Raad uitspraak doet over het beroep. 

Een beroep zal kostbaar en uitputtend zijn voor Sevinger, maar als burger heeft hij recht op een beroep en we moeten dat respecteren en de rechtvaardigheid haar beloop laten. De inzet is hoog voor Sevinger, dus hij moet nu kiezen of hij in beroep gaat of op dit moment closure zoekt ondanks de zware straf.