ORANJESTAD – Tijdens een symposium georganiseerd door de Centrale Bank van Curaçao en Sint-Maarten presenteerde Daniella van den Berg, beleidsadviseur bij de Centrale Bank van Aruba, de uitdagingen en mogelijke beleidsrichtingen voor de toekomst van het sociale zekerheidsstelsel op Aruba. Volgens Van den Berg staan zowel het pensioenstelsel als de algemene ziektekostenverzekering onder toenemende financiële druk door een combinatie van een dalend geboortecijfer, vergrijzing en stijgende zorgkosten.

Uit de presentatie blijkt dat de pensioenverzekering (AOV) en de algemene ziektekostenverzekering (AZV) zonder hervormingen niet financieel houdbaar blijven tot 2040. De overheid staat voor lastige keuzes om de systemen betaalbaar te houden, zoals het verhogen van premie-inning, het aanpassen van de uitkeringsvoorwaarden en het introduceren van eigen bijdragen voor medische zorg. Tegelijkertijd waarschuwt Van den Berg voor de gevolgen hiervan: hogere lasten voor burgers, mogelijke ongelijkheid in toegang tot zorg en economische nadelen door een stijgende belastingdruk.

De Centrale Bank van Aruba schetst drie mogelijke beleidsrichtingen: een voortzetting van huidig beleid, een hervormingsscenario en een fundamentele beleidsverschuiving. In het eerste scenario blijven de huidige problemen bestaan en neemt de overheidsschuld toe. Hervormingen zoals hogere premies of fiscale maatregelen kunnen de tekorten verminderen, maar kunnen ook economische gevolgen hebben. Een beleidsverschuiving zou een breder draagvlak voor hervormingen creëren door samenwerkingen met de private sector en een diepere financiële markthervorming.

Governing

De analyse uit de presentatie van Van den Berg sluit aan bij de bredere beleidsvisie in het rapport Governing from the Future – Leading with Impact van de Centrale Bank van Aruba. Beide documenten benadrukken de urgentie van economische en institutionele hervormingen om de toekomst van sociale zekerheid te waarborgen.

Een belangrijk verschil is dat het rapport uit 2021 breder kijkt naar sociaaleconomische ontwikkelingen, zoals de impact van klimaatverandering en institutionele hervormingen, terwijl Van den Berg zich richt op de acute financiële houdbaarheid van sociale zekerheid. Daarnaast stelt het rapport een beleidsvisie voor die verder reikt dan 2040 en kijkt naar langetermijntransformaties binnen de economie, terwijl de presentatie meer gefocust is op concrete beleidsmaatregelen die op korte termijn impact hebben.