NEW YORK – Aruba heeft een opvallende statistiek: één op de vijf inwoners is iemand die gedwongen is gemigreerd en heeft geen verblijfspapieren. Het gaat om ruim 17.000 mensen. Deze schokkende cijfers plaatsen Aruba bovenaan de lijst van landen met de hoogste verhouding vluchtelingen en andere mensen die internationale bescherming nodig hebben. Curaçao staat op de vierde plek met één op de dertien inwoners in dezelfde situatie.

De UNHCR, de VN-vluchtelingenorganisatie, waarschuwt voor de apathie en passiviteit nu het aantal gedwongen ontheemden wereldwijd een recordhoogte heeft bereikt. Volgens het Global Trends Rapport 2023 van de UNHCR zijn er in mei 2024 maar liefst 120 miljoen mensen op de vlucht. Dit aantal is te vergelijken met de bevolking van Japan, het twaalfde grootste land ter wereld.

Conflicten zoals die in Soedan, Gaza en Myanmar hebben recent geleid tot een dramatische toename van het aantal vluchtelingen en ontheemden. In Soedan alleen al werden sinds april 2023 meer dan 7,1 miljoen nieuwe binnenlandse ontheemden geregistreerd, en nog eens 1,9 miljoen vluchtelingen zochten hun toevlucht in omliggende landen. Ook in de Democratische Republiek Congo en Myanmar raakten vorig jaar miljoenen mensen ontheemd door gewelddadige gevechten.

In Gaza heeft het aanhoudende geweld ervoor gezorgd dat tot 1,7 miljoen mensen (75 procent van de bevolking) ontheemd zijn geraakt. Syrië blijft echter de grootste ontheemdingscrisis ter wereld, met 13,8 miljoen mensen die binnen en buiten het land op de vlucht zijn.

“Achter deze schrikbarende en stijgende cijfers gaan ontelbare menselijke tragedies schuil,” zegt Filippo Grandi, de VN Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen. “De internationale gemeenschap moet dringend iets doen aan de diepere oorzaken van gedwongen ontheemding.” Grandi roept op tot respect voor de basiswetten van oorlog en het internationaal recht en benadrukt de noodzaak van betere samenwerking om conflicten, mensenrechtenschendingen en de klimaatcrisis aan te pakken.

Het aantal binnenlands ontheemden steeg tot 68,3 miljoen mensen, bijna 50 procent meer dan vijf jaar geleden. Het aantal vluchtelingen en anderen die internationale bescherming nodig hebben, steeg tot 43,4 miljoen. De meeste vluchtelingen worden opgevangen in buurlanden van hun land van herkomst, waarbij 75 procent verblijft in lage- en middeninkomenslanden die minder dan 20 procent van het wereldinkomen produceren.

Positief is dat in 2023 wereldwijd meer dan 5 miljoen binnenlands ontheemden en 1 miljoen vluchtelingen naar huis zijn teruggekeerd. Het aantal hervestigde mensen steeg tot bijna 160.000, wat enige vooruitgang laat zien in de richting van duurzame oplossingen.

“Vluchtelingen en de gemeenschappen die hen opvangen, hebben solidariteit en een helpende hand nodig,” voegt Grandi toe. “Er zijn oplossingen, maar er is echte inzet voor nodig.”