ORANJESTAD – De Raad van Advies (RvA) op Aruba constateert een opmerkelijke daling in het aantal wetsvoorstellen dat in 2023 voor advies is ingediend, een significante trendbreuk met de afgelopen jaren. In het jaarverslag 2023, getiteld ‘Weerbaarheid, Veerkracht en Autonomie’, onthult de voorzitter van de RvA, mr. David Kock, dat de Raad slechts 33 nieuwe ontwerpen van wet- en regelgeving ter beoordeling kreeg, tegenover 51 in het jaar daarvoor.

De Raad van Advies speelt een essentiële rol in het Arubaanse wetgevingsproces door het verstrekken van adviezen over wetsvoorstellen voordat deze door de Staten worden aangenomen. Dit mechanisme is een cruciaal onderdeel van de checks and balances binnen de democratie, bedoeld om de macht van de overheid te balanceren en de rechtsstaat te beschermen.

In 2023 bestond de meerderheid van de ter advisering aangeboden ontwerpen uit ontwerp-landsverordeningen, zeventien in totaal. Gevolgd door ontwerp-initiatief-landsverordeningen, vier stuks. Ontwerp-landsbesluiten, houdende algemene maatregelen, deden met dertien stuks mee. Daarnaast ontving de Raad nog twee ontwerpen op grond van de Comptabiliteitsverordening 1989, waardoor het totale aantal behandelde adviesaanvragen op 36 kwam, 33 nieuwe en drie uit 2022.

De behandeling van deze ontwerpen viel op door de efficiëntie waarmee ze werden afgehandeld. De Raad bleef ruim binnen de gestelde adviestermijnen, met een gemiddelde doorlooptijd van 24 dagen. Dit is aanzienlijk sneller dan de maximaal toegestane termijnen, die variëren van één tot drie maanden, afhankelijk van de complexiteit van het ontwerp.

Eindoordeel

Opvallend waren de dicta, of eindoordeel, die de Raad uitsprak over de ingediende ontwerpen. De meeste ontwerpen konden rekenen op een positief advies, waarbij enkele aandachtspunten werden benoemd die geen grote principiële of complexe problemen opleverden. 

Maar, drie landsverordeningen ontvingen dictum vier, wat betekent dat de Raad aanzienlijke bezwaren had die niet genegeerd konden worden zonder het advies van de Raad op te volgen. Concreet ging het hier om de Landsverordening terrorismebestrijding, veiligheid en INTERPOL, de Landsverordening Belastingplan 2023 – Deel II en de Landsverordening overdracht rioolnetwerk en vuilverbrandingsinstallatie.

Eén ontwerp-landsbesluit, houdende algemene maatregelen kreeg een dictum vijf, wat inhoudt dat de RvA adviseert om het voorstel niet aan het parlement aan te bieden. Het betreft hier een ontwerp dat belangrijke principiële of complexe problemen oplevert waartegen de Raad bezwaren heeft, die niet door opvolging van het advies van de Raad kunnen worden weggenomen. Concreet ging het hier om het voorstel over de verruiming van de invulplicht van de ED-kaart tot de passagiers die in Aruba rechtmatig verblijf hebben.

Deze daling in het aantal voorgelegde wetsvoorstellen en de efficiënte afhandeling ervan roept vragen op over de wetgevingsdynamiek op Aruba. De Raad hoopt dat dit in 2024 wijzigt vanwege de vele beleidsuitvoeringen die aangekondigd zijn in het kader van het Landspakket Aruba.