Door Caribisch Netwerk | Melissa Stamper

“Er is een duurzame omslag op Aruba nodig om de ecologische crisis te ontwijken”, dat stelt milieuactivist Nigel Maduro die een ecologische crisis uitroept en de toekomstige bewindslieden tot actie maant. Samen met twee andere experts op het gebied van duurzaamheid, bioloog Oriana Wouters en milieuadviseur Miguel van der Velden, stelt hij een aantal eisen aan de komende leiders om het probleem aan te pakken. “Hiermee benadrukken we dat actie nu nodig is om het eiland te redden van een ecologische ramp”, aldus Maduro.”

‘Land Back’
Wat op 10 oktober 2023 begon als graffiti-protest ‘No more hotels’ van Maduro, is inmiddels uitgegroeid tot een volksbeweging die met name veel jongeren aantrekt: de ‘Land Back’-beweging. Hierbij wordt met name de focus gelegd op ‘het dekoloniseren van het land met onder andere aandacht voor bescherming van het leefmilieu en de natuur’.

Het afgelopen jaar hebben ze verschillende acties gevoerd op Aruba om de ecologische crisis onder de aandacht te brengen, van protesten bij publieke aangelegenheden tot ‘beach parties’ met aandacht voor workshops over duurzaamheid.

“Uit diverse rapporten blijkt dat we voorbij de maatschappelijke draagkracht zijn, meer hotels bouwen maakt het nog erger. Het zou veel druk zetten op het sociaal- en ecologische systeem. We weten dat we bijvoorbeeld code zwart hebben op onze koralen, we zien het ook aan andere indicatoren, maar waar blijft het crisisplan hiervoor?”, aldus Maduro.

Toerisme heeft grote impact op natuur
In juli ontving het eiland 123.000 bezoekers, ruim negen procent meer toeristen vergeleken met dezelfde maand vorig jaar. Het belang van natuurbehoud en bescherming staat nu vaak haaks op het bevorderen van recreatie en toerisme op Aruba.

De Amerikaanse milieujurist Michelle Bender, van Earth Law Center en de Ecuadoriaanse Augustin Grijada, oud-constitutioneel rechter, spreken hun zorgen uit over de grote impact van toerisme op het eiland. Beiden waren aanwezig bij de aankondiging van de plannen voor rechten voor de natuur op Aruba afgelopen jaar en kregen een tour op het eiland. Ze zagen hoe groot de impact op de natuur is door toerisme.

Bender werd zich hierdoor ook bewust van haar eigen gedrag als toerist. Ook Grijada, die in een van de grootste natuurrechtszaken in het hoogste gerechtshof in Ecuador oordeelde, stond versteld hoeveel impact het bouwen van zoveel hotels heeft op de natuur op het eiland. “Aruba moet de natuur beschermen. Toerisme is niet duurzaam als je de natuur niet beschermd. De mooie plekken die ik heb gezien zullen verwoest worden zonder bescherming.”

Ook lokale natuurorganisaties roepen al jaren dat er te veel hotels gebouwd worden met alle negatieve gevolgen dat het met zich meebrengt.

Arubanen bezorgd over impact toerisme
Afgelopen maandag publiceerde Aruba Tourism Authority (ATA) de ‘sentimentanalyse’ die zij in het eerste kwartaal van dit jaar hadden gehouden onder de lokale bevolking. Sinds 2018, in 2022 en ook nu ziet ATA, met een totaal tevredenheidspercentage van 68, dat inwoners van Aruba toerisme als de belangrijkste economische drijfveer zien die voor banen, infrastructuurverbeteringen en diensten zorgt waar veel inwoners van afhankelijk zijn.

Ondanks dat de respondenten tevreden lijken te zijn met het huidige toerisme, ziet ATA een verschuiving in prioriteiten waardoor er een significante stijging te zien is in de zorgen rondom de impact van toerisme op de lokale inwoners.

Cijfers uit het ‘Local Sentiment Research Highlights 2024’

Inwoners uitten vooral hun zorgen om de hoge kosten van levensonderhoud, deze zijn sinds 2018 meer dan verdubbeld. Ook de zorgen om de woningen die onbetaalbaar zijn geworden, de schade aan natuur en milieu, de druk op de infrastructuur van het eiland en het feit dat de lokale mensen onvoldoende profiteren van de toerisme-inkomsten zijn gestegen.

In 2022 zag het toerismebureau al hoe Arubanen zich meer zorgen maakten om de kwaliteit van leven. Hierbij waren met name de hoge kosten van levensonderhoud (76 procent), schade aan natuur en milieu (46 procent) en ook de onbetaalbare woningen voor lokale mensen (35 procent) een groot punt van zorg.

Geroezemoes van verandering
De zorgen van de inwoners worden gehoord, stelt ATA. “We staan op een kruispunt, alhoewel we ons succes vieren erkennen we ook het geroezemoes van verandering. We horen de zorgen”, aldus Ronella Croes, CEO van ATA op de Dag Van Wereldtoerisme. Het toerismebureau wil een omslag maken naar meer bewustwording die op een lijn moet zitten met de concepten van verantwoord toerisme en regeneratief toerisme.

Het concept van regeneratief toerisme streeft naar duurzaam toerisme dat niet alleen de gevolgen voor het milieu beperkt, maar ook de achteruitgang van de ecosystemen vertraagt. Hierbij moeten ook strengere wetten en regels worden ingevoerd, terwijl de spelers in de toeristische sector tegelijkertijd moeten worden ondersteund, zodat ze zichzelf kunnen heruitvinden. Hierbij wordt het succes van het toerisme niet langer bepaald door de toename van het aantal bezoekers.

Als startpunt voor deze verandering stelt Nigel Maduro samen met zijn collega’s vier harde eisen aan de politieke partijen die meedoen aan de parlementaire verkiezingen in december: een bouwstop op alle hotels, boetiekhotels, condominium en vakantiewoningen. Een wet en beleid dat buitenlandse investeerders belet om erfpacht terreinen en onroerend goed op te kopen.

Maar ook het publiekelijk erkennen en uitroepen van een ecologische- en klimaatcrisis is belangrijk. Hij roept alle partijen op om met een gedetailleerd plan van aanpak te komen voor de ecologische crisis inclusief natuur-en grondherstel, lokale voedselproductie en sociale ontwikkeling. “Wij kunnen er niet mee komen. Dat is de taak van de bewindslieden. Maar we kunnen wel van hen verwachten dat ze dit meenemen in hun regeerprogramma”, aldus Maduro.